Een aantal weken geleden kreeg ik college van Monique Smeets. Monique heeft een sick CV als wetenschapper zijnde en daar heb ik bewondering voor. Waar ik nog meer bewondering voor heb zijn mensen die eerst bij een Universiteit aan de slag zijn gegaan, daarna de commercie in duiken om vervolgens weer terug het onderwijs in te gaan.
Alleen op deze manier kun je een brug te kunnen slaan tussen de vaak gortdroge wetenschappelijke theorie en de daadwerkelijke praktijk.

Monique werkt nu nog steeds bij Unilever, een van de grootste multinationals die zo’n beetje de baas is over alles wat jij eet, opsmeert en drinkt. Daar vind ik verder vrij weinig van. Waar ik wel wat van vind is het werk van Monique.

Waarom?

Monique heeft echt een fucking vette baan. Ze onderzoekt verschillende stoffen om smaakbeleving te optimaliseren, op een “gezondere” manier. Zo vertelde ze over een casus met (zover ik me nog kan herinneren) soepen.
Unilever heeft namelijk humanitaire pijlers om hun producten zo “gezond” en lekker mogelijk te maken.
Monique is dus het type wetenschapper dat naar stoffen gaat zoeken om wel een zoute smaakbeleving aan je soep te geven, maar die niet zo bloeddruk verhogend is als met écht zout. Het doel hierbij is om de smaakbeleving zou authentiek mogelijk te maken, want als de soep niet zout genoeg is dan koopt de consument wel de soep van de concurrent.
Dit onderzoeksproces duurt jaren. Het selecteren van een mogelijke zoutvervanger, het verwerken in het product, het testen, aanpassen, noem het maar op, duurt jaren. Ik meen gemiddeld 5 jaar.

Nou zei ik dat Monique echt een vette baan heeft, maar tegelijkertijd lijkt mij het ook echt intens vervelend.
Allereerst kruipt je werk vooruit. Ten tweede lijkt mij het over het algemeen heel ondankbaar werk. Deze blog gaat over waarom ik dit werk ondankbaar vind, vandaar deze ellenlange inleiding.

Homo Consumens

Mensen consumeren, logisch.

Mensen zeiken, logisch, maar wel bizar vervelend.

Mensen willen téveel.

Mensen zijn tering verwend. Rijk en arm.

Mensen weten niet wat ze willen.

Mensen verwachten teveel.

“Dat zijn nogal flinke uitspraken.”- Jij

“Ja, dus?” – Ik

Oké.

Als je wil weten wat een Homo Consumens is, check dan deze duidelijke column van Rob Wijnberg, oprichter van onder anderen De Correspondent. Lekker veel linkjes, vinden ik en Google leuk.

De gemiddelde consument wil graag lekker eten. Lekker eten is nogal subjectief, maar voor de meeste mensen betekent dat vet, zoet en zout. Logisch, want met calorierijke voeding kun je flinke reserves opbouwen voor barre tijden. Daar heb ik het al heel vaak over gehad, dus dat moet je nog maar een keer goed lezen. Hier dus.

Daarom doen producenten veel vet, zoet en zout in hun producten. Mensen vinden dat gewoon (evolutionair gezien) lekker. De consument koopt het en de producent ziet daardoor een omzetstijging. Het product is “succesvol”, dus ze gaan er mee door. Dat zou jij ook doen. Vraag en aanbod.

Nu is algemeen bekend dat teveel vet, zoet en zout niet echt bevorderlijk zijn voor onze “gezondheid”.
Daarom wil de gemiddelde consument minderen met “schadelijke” producten om gezonder en langer te kunnen leven. Ook Unilever wil dat wij langer gezond blijven, waarom ze dat willen moet je zelf maar invullen.

Ook de overheid gaat zich ermee bemoeien. Er komen richtlijnen en wetten. Uitslagen van grote onderzoeksprojecten tonen weer effecten aan en iedereen staat op zijn achterste benen.

Oké denkt Unilever. Kut. Nu hebben wij allemaal vette, zoete en zoute producten, maar er is een Health Hype Train (HHT) gaande die geen tussenstops lijkt te maken.
Hoe zorgen wij ervoor dat onze producten gezonder, maar wel nog even lekker zijn en lijken op de voorgangers?
Hoe doen we dat dusdanig, dat we geen klanten verliezen?

E-nummers

Juist. E-nummers. Door E-nummers krijgen wij wel “dezelfde” smaak, structuur, geur en kleurbelevingen, maar zonder de “negatieve” bijwerkingen van de oude vette, zoete en zoute producten.
Door zorgvuldig samenstellingen van ingrediënten te maken en er jarenlang wetenschappelijk onderzoek naar te doen krijg je dan eindelijk een Chinese tomatensoep die aan alle eisen van de consument voldoet.

“Yes, at last. Na 5 jaar. Eindelijk een geweldige soep. Hij smaakt lekker en lijkt op de oude. Veel minder zout. Veel minder calorieën. Ik heb goed werk geleverd. Wel wat E-nummers, maar ja we moeten iets. Eindelijk rust” – W. Etenschapper

*Ondertussen heeft de W. Etenschapper een welverdiende vakantie genomen en leest op het strand de Libelle.*

Headline:

E-nummers gevaarlijk?!

“FUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUUCK” – schreeuwt W. Etenschapper met een blue curacao/sprite light in haar hand.

Al lang liggen de E-nummers onder vuur. Zo moesten de E-nummers duidelijk op de verpakking komen te staan. Logisch, want transparantie is belangrijk.

Ofja, transparantie is belangrijk bij individuen die nadenken, relativeren en bewust zijn. Bij mensen die dat niet doen/zijn levert dat alleen maar verwarring op, wat leidt tot schandalige Facebook posts en kutartikelen in de Libelle.

Een fabrikant mag overigens zelf kiezen of ze het E-nummer of de volledige naam van de stof erop zetten, dus kiezen ze nu voor het laatste. Microcrystalline cellulose ziet er immers minder “gevaarlijk” uit dan E460(i).
Zoals ik al zei klagen mensen graag, maar ze nemen ook veel voor lief. Iets opzoeken is vaak al teveel moeite, tenzij ze een discussie willen winnen of een punt willen maken en luidkeels, met hun smartphone in hand, schreeuwen: “Ik zoek het nu op!”.
Doe maar, jongen.

Ik bedoel heb jij Microcrystalline cellulose wel eens opgezocht?
Ik wel, maar jij niet. Het is een vulstof en wordt vaak aan pillen toegevoegd om ze meer body te geven. Ook aan jouw creatine en BCAA-pilletjes. Waarschijnlijk zit er in die pilletjes ook nog een leuke “werkzame” proprietary blend in. Daar heb ik óók al over geschreven, lees dat maar hier.

“Jezus, Ronald. Waar heb jij nog niet over geschreven? Je weet zo ongelofelijk veel.” – Jij

“Oh, ik doe maar alsof ik alles weet, joh! Ik blog nog niet zo lang eigenlijk, dus ik ga je nog heel vaak lastig vallen. Be prepared.” – Ik

Really?

Er is inmiddels al zoveel onderzoek gedaan naar E-nummers. Voor zover we nu weten kun je E-nummers gewoon consumeren. Met mate, zoals met alles. Ik heb er geen onderzoek naar gedaan, maar 8 kroppen ijsbergsla per dag eten lijkt me ook niet echt “gezond”.

Aspartaam wordt nu alwéér onderzocht. Vijanden van aspartaam maken erg veel claims over gezondheidsrisico’s die kunnen optreden. Wat ze er vaak bij vergeten te vertellen is dat deze effecten alleen gevonden zijn bij ratten of als je een hele badkuip vol aspartaam naar binnen slobbert.
Mensen die zich als ratten gedragen ken ik zat, maar ik heb nog nooit iemand gezien die een badkuip vol aspartaam leeg lebbert. De kans dat jij teveel aspartaam binnenkrijgt is dus vrij klein.

Tenzij je Phenylketonurie (PKU) hebt, maar dat heb jij niet.
Of je hebt het wel en leidt een streng dieet, dan weet je dat ik gelijk heb.

Hoe weet ik dan dat jij geen PKU hebt?

Bij geboorte wordt in Nederland binnen 8 dagen met een hielprik getest op PKU.
Als je hier dus niet geboren bent of je bent hier illegaal dan zou het kunnen zijn dat je PKU hebt, maar ook die kans acht ik klein.
Mocht PKU bij jou nooit vastgesteld zijn, maar je hebt het wel, dan is de kans dat jij dit überhaupt kan lezen vrij klein. Phenylaline is namelijk een aminozuur (kort gezegd één van de bouwstenen waar eiwitten uit opgebouwd zijn) dat, bij PKU, de lever niet of niet voldoende kan verwerken. Daardoor vindt er een ophoping van dit aminozuur plaats in de bloedbaan waardoor de ontwikkeling van de hersenen wordt belemmerd. Dan verwacht ik dus ook dat je dit niet eens kan lezen. (Nu ik dit schrijf besef ik me dat ik het grootste gedeelte van deze alinea dus eigenlijk voor Jan Lul schrijf. Ik ben een idioot. Voor jullie plezier laat ik het staan. Aardig van me, hè?)

Als je echt paranoïde en hypochondrisch bent dan laat je jezelf nog maar een keer testen voordat je een glas Coca Cola Zero drinkt.

Heel veel mensen zeiken er vervolgens ook over dat Cola Light zo anders smaakt. Klopt. Vond ik ook. Maar als je een tijd lang alleen nog maar Cola Zero of Light of whatever zuipt, proef je daarna nog maar weinig verschil. En het is nog caloriearm ook. Joh. Winning.

Even terugblikken

Oké.

Mensen willen dus lekker eten en drinken. Dit moet echter wel “gezond” gebeuren.  Er mag dus geen of nauwelijks vet, suiker en zout inzitten. MÁÁR op de smaak, geur, kleur mag niet gecompenseerd worden. Er mogen ook geen E-nummers in zitten, want die zijn schadelijk en smaken niet helemaal zoals het originele product.

Vervolgens worden we boos op de producent omdat zij niet kunnen leveren wat wij willen.

Guys, wij zijn de zeikende consumens. Wij willen teveel. Wij eisen teveel. Wij verwachten teveel. De technologie en wetenschap ontwikkelt gewoon niet snel genoeg om aan onze absurde eisen te voldoen.

“Maar, wat moeten we dan? We willen wel een beetje genieten, maar wel gezond en gelukkig oud worden.” – Jullie

Doe dat dan ook gewoon. Leer jezelf eens in de hand te houden en leg de schuld bij jezelf in plaats van bij de fabrikant/producent. Kook zelf gewoon. Eet gewoon vet, zoet en zout, maar doe het met mate. Eis niet zoveel en verwacht niet teveel. Consumeer gewoon E-nummers.

Blijf kritisch, maar word niet paranoïde. Niemand heeft een stof in tandpasta gedaan waardoor ze je gedachten kunnen lezen, dat is gewoon een “positief” symptoom van je schizofrenie.

Aspartaam disclaimer

Voordat de hel weer losbarst. Tot dusver is al zo vaak gebleken dat Aspartaam veilig is. Dit betekent dat wij met onze huidige kennis, technologie en wetenschappelijke mogelijkheden hebben kunnen vaststellen dat het in deze tijd veilig is.

Of iets echt “veilig” is, is natuurlijk altijd afwachten en is een kwestie van tientallen jaren aan onderzoek.
Dus er is zeker een kans dat over 50 jaar blijkt dat Aspartaam toch slecht is, dan is dat gewoon pech hebben.
Aspartaam is overigens ondertussen al ruim 50 jaar oud, dus mij lijkt het wel duidelijk.

“Maar, moeten we het dan uit voorzorg dan gewoon niet pakken?” – Jij

Ja, dat kan je doen, maar dan krijg je wel weer een andere zoetstof of gewoon weer meer suiker in je voeding. Leer keuzes maken en zeur niet zo. Wetenschap is ontwikkeling, dat hoort erbij en zo leren wij.

“Consumeer jij eigenlijk E-nummers, Ronald?”- Jij

“Ik volg zelfs een heus E-nummer dieet, joh. Ik wil zoveel mogelijk E-nummers consumeren. Mijn goede voornemen voor 2016 is om mijn E-nummer-dex (soort Pokédex, maar dan voor E-nummers) helemaal vol te krijgen.” – Ik

Leer gewoon normaal doen. En eis niet zo veel. E-nummers zijn gewoon heel erg relaxed en ze besparen ontzettend veel macro’s (i.e. met zoetstoffen). Daardoor kan ik weer extra dingen eten die ik lekker vind.